Tüketiciler olarak, aldığımız mal veya hizmetlerin belirli standartlara uygun olmasını bekleriz. Ancak bazen satın aldığımız ürünler kusurlu çıkabilir ya da hizmetler beklediğimiz gibi sunulmayabilir. Peki, böyle bir durumda haklarınız nelerdir ve hangi yasal yolları kullanabilirsiniz? Bu yazıda, Türkiye’deki güncel tüketici mevzuatı çerçevesinde ayıplı mal ve hizmetler konusunda bilmeniz gerekenleri ele alıyoruz.
Ayıplı Mal ve Hizmet Nedir?
Ayıplı mal veya hizmet, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun‘a göre, tüketiciye sunulan mal veya hizmetin;
- Sözleşmede belirtilen özellikleri taşımaması,
- Standartlara uygun olmaması,
- Kullanım amacını karşılamaması,
- Tüketiciye eksik ya da yanlış bilgi verilmesi sebebiyle beklenen faydayı sağlayamaması,
- Ambalaj, etiketleme veya tanıtım eksiklikleri bulunması gibi durumları kapsar.
Ayıplı mal, görülebilen (açık ayıp) veya zamanla ortaya çıkan (gizli ayıp) olabilir.
Tüketicinin Hakları Nelerdir?
Eğer satın aldığınız bir ürün ayıplı çıktıysa, kanun size dört farklı seçenek sunuyor:
- Malın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini talep etme
- Satış bedelinden indirim isteme
- Ürünü iade ederek parasının geri verilmesini talep etme
- Ücretsiz onarım isteme
Bu haklardan hangisini tercih edeceğinize siz karar verirsiniz ve satıcı sizi belirli bir seçeneğe zorlayamaz.
Ayıplı Hizmetler Konusunda Haklarınız
Ayıplı hizmetlerde de benzer şekilde hizmetin yeniden yapılmasını, bedel indirimi talep etmeyi ya da sözleşmeden dönerek paranızı geri almayı talep edebilirsiniz.
Haklarınızı Nasıl Kullanabilirsiniz?
- İlk olarak satıcı veya hizmet sağlayıcı ile iletişime geçin. Sorunu yasal süre içinde bildirerek haklarınızı kullanmak istediğinizi belirtin.
- Sorunun çözülmemesi durumunda, Tüketici Hakem Heyeti veya Tüketici Mahkemesi’ne başvurun.
- 2024 yılı itibariyle 104.000 TL altındaki uyuşmazlıklar için Tüketici Hakem Heyeti yetkilidir.
- Daha büyük meblağlar için Tüketici Mahkemesi’ne dava açabilirsiniz.
- Şikayetinizi e-Devlet üzerinden kolayca iletebilirsiniz. Ticaret Bakanlığının e-şikayet sistemini kullanabilirsiniz.
Sonuç
Ayıplı mal ve hizmetler konusunda tüketicilerin bilinçli hareket etmesi ve haklarını etkin bir şekilde kullanması önemlidir. İlgili kanunlar sayesinde, tüketiciler olarak satın aldığımız ürün veya hizmetlerin standartlara uygun olmasını talep etme hakkımız vardır. Satıcı veya hizmet sağlayıcılar yasal yükümlülüklerini yerine getirmezse, yasal yollara başvurarak hakkınızı arayabilirsiniz.
Tüketici olarak bilinçli olmak, hem bireysel haklarımızı korumamıza hem de piyasanın daha adil bir hale gelmesine katkı sağlar. Hakkınızı kullanmaktan çekinmeyin!
