Kiraya verilen taşınmazın, mal sahibi tarafından kişisel ihtiyaç nedeniyle geri istenmesi, Türk Borçlar Kanunu’nun 350. maddesi kapsamında düzenlenmiştir. Halk arasında “ihtiyaç sebebiyle tahliye davası” olarak bilinen bu süreç, kiraya verenin belirli şartlar altında kira sözleşmesini sonlandırma hakkını içerir.
Peki hangi durumlar “ihtiyaç” sayılır? Dava açma süresi ne kadar? Hak kaybına uğramamak için nelere dikkat edilmeli? Bu yazıda, ihtiyaç nedeniyle tahliye davası hakkında sık sorulan sorulara net yanıtlar veriyoruz.
- Hangi Hallerde İhtiyaç Nedeniyle Tahliye Davası Açılabilir?
TÜRK BORÇLAR KANUNU MADDE 350’ye göre;
Kiraya veren, kendisi, eşi, altsoyu (çocukları, torunları), üstsoyu (anne-baba), kanunen bakmakla yükümlü olduğu kişiler veya birlikte yaşadığı kişiler için konut ya da işyeri ihtiyacına dayanarak kira sözleşmesinin sona ermesini talep edebilir.
Örneğin:
- Ev sahibi kendisi taşınmak istiyorsa,
- Çocuğu üniversiteye başlayacaksa ve kalacak eve ihtiyacı varsa,
- Aile büyükleriyle birlikte yaşama planı varsa,
bu tür gereksinimler ihtiyaç sayılır.
- Dava Ne Zaman Açılmalı? Süre Sınırlamaları Var mı?
İhtiyaç nedeniyle tahliye davası, kira sözleşmesinin bitiminden itibaren bir ay içinde açılmalıdır. Aksi takdirde bu hak düşer.
Bu nedenle:
- Belirsiz süreli sözleşmelerde, tahliye bildirimi yasal sürelere uygun şekilde yapılmalı,
- Belirli süreli sözleşmelerde ise sürenin sonunda bu ihtiyaç ileri sürülmelidir.
- Mahkeme Ne Tür Kanıtlar İster?
İddia edilen ihtiyacın samimi ve gerçek olması gerekir. Dolayısıyla mahkeme şu tür kanıtları inceleyebilir:
- Tapu kayıtları
- Nüfus kayıt örnekleri
- İkametgah belgeleri
- Eğitim durumu, iş planı gibi belgeler
- Tanık beyanları
Kötü niyetli tahliye girişimleri, dava reddine veya tazminat yükümlülüğüne neden olabilir.
- Tahliye Edilen Yer Tekrar Kiraya Verilebilir mi?
Hayır. TBK m.355’e göre, tahliye edilen yer, haklı bir sebep olmaksızın 3 yıl boyunca eski kiracı dışında başka birine kiralanırsa, mal sahibi tazminat ödemek zorunda kalabilir.
- Kiracı Hakkını Nasıl Koruyabilir?
Kiracının da yasal hakları vardır. Eğer:
- Ev sahibinin ihtiyacı gerçek değilse,
- Süreler geçirilmişse,
- Belgeler yeterli değilse,
kiracı tahliye edilmez.
Bu durumda mahkeme davayı reddeder. Ayrıca kötü niyetli davalar için kiracı, kötü niyet tazminatı talep edebilir.
Sonuç: Profesyonel Destek Önemli
İhtiyaç nedeniyle tahliye davası hem kiraya veren hem kiracı için ciddi sonuçlar doğurabilecek teknik bir süreçtir. Yasal sürelerin kaçırılması ya da eksik belge sunulması, taraflardan biri için ciddi hak kayıplarına yol açabilir.
Brand Legal Hukuk ve Danışmanlık olarak, taşınmaz hukuku alanındaki uzman ekibimizle hem kiraya verenlere hem kiracılara hukuki destek sunuyoruz.
Doğru zamanda, doğru adımları atmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
